وقتی صحبت از خلاص شدن از موهای زائد بدن به میان میآید، گزینههای متنوعی پیش روست. از روش های سنتی مانند تراشیدن، موچین، بند انداختن یا اپیلاسیون گرفته تا تکنیک های مدرن تری مثل لیزر در کلینیک یا دستگاه های لیزر خانگی. اما در میان تمام این روش ها، تنها یک روش وجود دارد که می تواند رشد مو را برای همیشه متوقف کند؛ روشی به نام الکترولیز. در ادامه این مقاله، بهطور کامل درباره الکترولیز ، نحوه انجام، نکات مراقبتی و تفاوت آن با سایر روش ها صحبت خواهیم کرد.
الکترولیز چیست ؟
الکترولیز یکی از قدیمی ترین و در عین حال مؤثرترین روشهای حذف دائمی موهای زائد است که بیش از ۱۵۰ سال قدمت دارد و مورد تأیید سازمان FDA نیز میباشد. این روش به ویژه برای از بین بردن موهای سفید که در برابر لیزر مقاوم هستند، بهترین انتخاب محسوب می شود.
الکترولیز یکی از روش های تخصصی زیبایی است که در کلینیک های پوست و مو برای حذف دائمی موهای زائد انجام میشود. در این روش، برخلاف لیزر که تنها روی موهای تیره و ضخیم بیشترین اثر را دارد، میتوان انواع موهای روشن، زیتونی، نارنجی، طلایی و حتی سفید را نیز از بین برد. به همین دلیل، الکترولیز هنوز هم در نواحی کوچک صورت یا بدن که لیزر اثربخشی کمتری دارد، کاربرد زیادی دارد.

الکترولیز چگونه انجام می شود؟
در فرآیند الکترولیز، پزشک با استفاده از جریان الکتریکی کنترل شده فولیکول مو را غیرفعال میکند تا رشد آن برای همیشه متوقف شود. به همین دلیل، این روش علمی و دقیق در نواحی مختلف صورت و بدن، بهویژه برای موهای روشن یا سفید، کاربرد گسترده ای دارد.
در فرآیند الکترولیز، یک سوزن بسیار ظریف بدون آسیب به سطح پوست، وارد فولیکول مو (دهانه طبیعی رویش مو) میشود. سپس با استفاده از جریان الکتریکی یا مواد شیمیایی مانند هیدروکسید سدیم، ریشهی مو یا همان پاپیلای آن تخریب میشود. به این ترتیب، خون رسانی به فولیکول قطع و رشد مو برای همیشه متوقف میگردد. فرآیند الکترولیز توسط پزشک یا متخصصی به نام الکترولوژیست انجام میشود. در این روش، یک سوزن بسیار نازک از جنس طلا یا نقره بهصورت دقیق وارد فولیکول مو میشود. سپس با استفاده از واکنش گرمایی یا شیمیایی، فولیکول غیرفعال و در نهایت از بین میرود تا رشد مو برای همیشه متوقف شود.

پیشنهاد ویژه: دستگاه الکترولیز پویان تجهیز
دستگاه الکترولیز پویان تجهیز، یکی از پیشرفتهترین و کارآمدترین گزینهها در حوزه حذف دائمی موهای زائد است. این دستگاه ساخت ایران بوده و با تمرکز ویژه بر فولیکول مو، بهگونهای طراحی شده که حتی موهای روشن یا سفید را که اغلب توسط روشهای لیزر پاسخ نمیدهند، با موفقیت حذف کند.
اگر کلینیک یا مرکز زیبایی دارید و به دنبال سیستمی هستید که بتواند موهای زائد مقاوم، موهای روشن یا سفید را نیز حذف کند، این دستگاه انتخابی هوشمندانه است. برند پویان تجهیز با دارا بودن خدمات پس از فروش مناسب، شما را در مسیر نصب، آموزش و پشتیبانی همراهی میکند، که برای راه اندازی یک بخش تخصصی الکترولیز در کلینیک بسیار مهم است. از آنجا که حذف مو با الکترولیز بهصورت دائمی انجام میشود، در درازمدت هزینه های تکرار درمان کاهش مییابد و رضایت مشتری بالا میرود.

انواع روش های الکترولیز
اگر از واکنش گرمایی برای تخریب فولیکول استفاده شود، به آن روش ترمولیز (Thermolysis) گفته میشود و در صورتی که از واکنش شیمیایی بهره گرفته شود، روش گالوانیک (Galvanic) نام دارد. گاهی نیز متخصص برای دستیابی به نتیجه بهتر، از ترکیب هر دو تکنیک استفاده میکند که به آن روش ترکیبی یا Blend گفته میشود.
الکترولیز ترمولیز
در روش ترمولیز، سوزن ظریف وارد فولیکول مو میشود و جریان برق متناوب (AC) به آن انتقال می یابد. این جریان موجب ایجاد حرارت بالا در ناحیه فولیکول شده و با فرآیندی به نام الکتروانعقاد (Electrocoagulation)، ریشه مو را تخریب میکند. این روش معمولاً برای موهایی با ریشه سطحی یا مناطقی که نیاز به درمان سریعتری دارند به کار میرود، اما برای همه انواع مو مناسب نیست و در موهای عمیقتر کارایی کمتری دارد.
الکترولیز گالوانیک
در روش گالوانیک نیز سوزن وارد فولیکول مو میشود، اما تفاوت اصلی در نوع جریان است. در این حالت، جریان برق مستقیم (DC) به فولیکول منتقل میشود و با ایجاد یک واکنش شیمیایی در مایع نمکی اطراف ریشه مو، مادهای تولید میکند که فولیکول را بهصورت دائمی تجزیه و غیرفعال مینماید. این فرآیند به نوعی مانند انفجار کنترل شده سلولی درون فولیکول است و به دلیل دقت بالا، برای حذف موهای مقاوم یا سفید در نواحی کوچک صورت و بدن بسیار مؤثر عمل میکند.

انواع سوزن الکترولیز
انتخاب نوع سوزن در روش الکترولیز، بر اساس نوع پوست، ضخامت مو و حساسیت فرد، توسط پزشک یا متخصص انجام میشود. سوزنهای الکترولیز از نظر جنس و ساختار در چند نوع مختلف تولید میشوند که هرکدام ویژگیها و کاربرد خاص خود را دارند.
در حال حاضر، سه نوع سوزن الکترولیز در بازار جهانی مورد استفاده قرار میگیرد:
-
سوزن های استیل ضدزنگ (Stainless Steel)
این سوزنها از آلیاژی شامل نیکل و استیل ساخته شده اند و معمولاً با لایهای بسیار نازک از طلای ۲۴ عیار پوشانده میشوند. انعطافپذیری و دوام بالای آنها باعث میشود در بیشتر دستگاه های الکترولیز کاربرد گستردهای داشته باشند. -
سوزن های طلایی (Gold Plated Needles)
این نوع سوزن ها پایه ای از استیل ضدزنگ دارند اما با روکش طلا پوشیده شدهاند تا میزان جریان الکتریکی کاهش یابد و در نتیجه، حس راحتی و سوزش کمتری در حین درمان ایجاد شود. سوزنهای الکترولیز طلایی در ضخامت های مختلف از حدود ۰.۰۵۵ تا ۰.۱۵۰ میلی متر تولید میشوند و برای افراد با پوست حساس بسیار مناسباند. -
سوزن های نقره ای (Silver Needles)
سوزنهای نقره ای از ترکیب فلزاتی مانند آهن، نیکل و کروم ساخته میشوند و رسانایی الکتریکی بالایی دارند. با این حال، ممکن است در برخی افراد باعث حساسیت پوستی نسبت به نیکل شوند.
در ایران، دو نوع سوزن طلایی و نقرهای بیشترین کاربرد را در کلینیکهای زیبایی دارند و معمولاً برای انواع پوست و مو مورد استفاده قرار میگیرند. یکی از محبوبترین برندهای سوزن الکترولیز در ایران، برند Ballet (باله) است که به دلیل کیفیت بالا، دقت در ساخت و تنوع در اندازه، میان متخصصان زیبایی بسیار شناختهشده و پرکاربرد است. آشنایی با انواع سوزن، دستگاهها و تکنیکهای الکترولیز به شما کمک میکند تا در زمان درمان، درک بهتری از روند کار و انتخاب مناسبتر روش داشته باشید.

موهای کدام نواحی بدن با الکترولیز قابل حذف هستند؟
یکی از مزیت های بزرگ الکترولیز، قابلیت استفاده آن در تقریباً تمام نواحی صورت و بدن است. پزشکان معتقدند این روش میتواند برای حذف موهای زائد در بخش های مختلف بدن، بدون محدودیت خاصی به کار رود.
رایجترین نواحی که با الکترولیز درمان میشوند شامل لب بالا، چانه، گردن، ابروها، زیر بغل و ناحیه بیکینی هستند. همچنین، این روش انتخابی ایدهآل برای از بین بردن موهای سفید یا روشن در ناحیه ریش، سبیل یا دیگر قسمت های بدن است؛ موهایی که معمولاً در برابر لیزر مقاوماند و تنها با الکترولیز میتوان آنها را بهطور دائمی حذف کرد.

تفاوت بین الکترولیز و لیزر موهای زائد
الکترولیز و لیزر هر دو از روش های پرطرفدار برای حذف موهای زائد هستند، اما مکانیزم عملکرد و نتیجه نهایی آن ها کاملاً متفاوت است.
نحوه عملکرد الکترولیز:
-
در الکترولیز، هر تار مو بهصورت جداگانه درمان میشود.
-
سوزن ظریف با جریان الکتریکی ریشه مو را کاملاً تخریب میکند.
-
نتیجه: حذف دائمی و کامل موها.
نحوه عملکرد لیزر:
-
لیزر با پرتوهای نوری شدید، صدها فولیکول را همزمان هدف قرار می دهد.
-
با تمرکز بر رنگدانهی ملانین، رشد مو را فقط بهطور موقت کاهش می دهد.
-
نتیجه: کاهش نیمهدائمی رشد مو.
ماندگاری نتیجه:
-
الکترولیز: حذف دائمی موهای زائد.
-
لیزر: کاهش موقتی یا بلندمدت رشد مو.
رنگ پوست و مو:
-
لیزر برای موهای تیره و ضخیم با پوست روشن مناسبتر است.
-
در موهای سفید، بلوند یا خاکستری کارایی ندارد.
-
الکترولیز برای تمام رنگهای مو و انواع پوست مؤثر است.
دقت درمان:
-
الکترولیز دقت بالایی دارد و برای موهای تکی، ابرو یا خط رویش مو عالی است.
-
لیزر دقت محدودتری دارد و برای نواحی کوچک مناسب نیست.
نتیجهگیری:
-
اگر هدف، کاهش موقت و سریع رشد مو باشد : لیزر گزینهی مناسبی است.
-
اگر هدف، حذف کامل و دائمی موهای زائد باشد : الکترولیز بهترین انتخاب است.

جمع بندی
الکترولیز را میتوان مطمئنترین و قطعیترین روش برای حذف دائمی موهای زائد دانست. این تکنیک با بهرهگیری از جریان الکتریکی و دقت بالا، فولیکول مو را بهصورت کامل از بین میبرد و برخلاف لیزر، برای تمام رنگهای مو و انواع پوست قابل استفاده است. هرچند انجام الکترولیز نیاز به تخصص پزشک یا الکترولوژیست ماهر دارد و ممکن است در مقایسه با لیزر زمانبرتر باشد، اما نتیجهی نهایی آن یعنی پوستی صاف و بدون مو برای همیشه ارزش این فرایند را دارد.